MADDE KULLANIMI
İnsanoğlu acıyı dindirmek ve bilinç durumunu değiştirmek adına yüzyıllardır çeşitli maddeler kullanmıştır. Bu maddeler genellikle vücuda zararlı olmalarına rağmen haz verici olmaları sebebiyle madde kötüye kullanımının oluşmasına temel teşkil etmektedirler. Madde kullanımı madde bağımlılığı ve madde kötüye kullanımı olmak üzere iki boyutta ele alınmaktadır.
1-MADDE BAĞIMLILIĞI
Kişinin maddeden aldığı etkiyi elde etmek için maddenin daha yüksek dozlarda kullanımı veya aynı dozda kullanımı şeklinde kişide toleransın gelişmiş olması gerekmektedir.
-Kişi madde alımını kestiği ya da azalttığı zaman yoksunluk belirtileri, olumsuz fiziksel ve psikolojik etkiler ortaya çıkar.
-Madde bağımlılığı sürecinde kişi maddeyi amaçladığından daha fazla miktarda ya da daha uzun süre kullanır.
– Maddenin aşırı kullanımına ilişkin farkındalık vardır ancak kullanımı azaltmayı denese bile kişi bunu başaramaz.
-Madde bağımlısı zamanının büyük bir kısmını maddeyi bulmak ya da maddenin etkilerinden kurtulmak için harcar.
-Fizyoloijk ve psikolojik sorunlara rağmen madde kullanımı devam eder.
-Kimi aktiviteler (iş, eğlence, sosyal hayat vb.) madde kullanımı sebebiyle azalır ya da bırakılır.
2-MADDE KÖTÜYE KULLANIMI
Maddenin birden çok kullanılmasına bağlı olarak aşağıdakilerin sürece eşlik etmesi gerekir.
-Madde kullanımına bağlı olarak örneğin işe gitmeme, bireyin çocuklarını ihmal etmesi gibi temel sorumlulukları yerine getirmeme,
-Kullanılan maddenin etkisi altında iken iş hayatında ya da otomobil kullanırken ve benzeri durumlarda tehlikelere maruz kalma,
-Davranış taşkınlıkları ve sosyal normların ihlali gibi yasal sorunların varlığı,
-Eşle kavga gibi süregelen sosyal ve kişiler arası problemlerin varlığı. 18
KAYNAKÇA
Davidson, G.C., Neale, J.M. (2004). Anormal Psikolojisi (7.Baskı). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları
Burger, J.M. (2006). Kişilik. Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri. (1. Baskı). İstanbul :Kaknüs Yayınları
Kaplan, H.I., Sadock, B.J. (1998). Birinci Basamak Psikiyatri El Kitabı. (2. Baskı). İstanbul: Turgut Yayıncılık.
Soykan, A. (2001). Psikiyatriye Giriş El Kitabı. (1. Basım). Ankara: Girişim Yayıncılık
Tükel, R. (Ed.). (2000). Anksiyete Bozuklukları. (1. Baskı).Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi
Atkison, R.L., ve ark. (2000). Psikolojiye Giriş. (3. Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi
Cüceloğlu, D. (2007). İnsan ve Davranışı. Psikolojinin Temel Kavramları. (7. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi