YEME BOZUKLUKLARI
Yeme Bozuklukları anoreksiya nervoza , bulimiya nervoza ve son yıllarda tanımlanan tıkınırcasına yeme bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıkların içinde yer aldığı bir tanı grubudur. Bu hastalıklar ruhsal kaynaklıdır ve bedensel belirtiler ön planda gibi görünse de ciddi ruhsal sorunlarla birliktedir.
1-ANOREKSİYA NERVOZA
Anoreksiya nervozadaki temel belirtiler; zayıf bir bedene sahip olma arzusu, kilo almaktan aşırı derecede korku, beden imgesinde bozukluk ve mensturasyon dönemlerinin kaybolmasıdır. Kişi kilo kaybetme amacıyla özel davranış biçimleri geliştirir. Bu kişilerin yaklaşık yarısı bütün yiyecek alımını ileri derecede azaltarak kilo kaybeder. Bazıları yoğun egzersiz yapar. Diğer yarısı sıkı diyet uygular, ara sıra kontrol kaybederek tıkınırcasına yemek yer ve ardından bu yediklerini kusarak çıkarır. Hastalar aldıkları besinlerin kilo yapıcı etkisini azaltmak için ilaçlara da başvurabilirler. Sonuçta kişi, sağlığını tehdit edecek ölçüde zayıflar.
Anoreksik kişiler normal vücut ağırlığında olmayı reddederler. Kilo almaktan çok korkarlar ve kilo verseler dahi bu korkuları azalmaz. Benden biçimlerini çarpık bir şekilde algılarlar. Aşırı derecede zayıf olduklarında bile aşırı kilolu oldukları ya da karın, kalça, bel gibi beden bölümlerinin çok kilolu olduğuna inanırlar. Bu nedenle sıkça tartılır ve beden bölümlerini ölçerler.
2-BULUMİA NERVOZA
Bulumia nervoza aşırı yeme atakları ( iki saatten daha az bir sürede aşırı derecede/tıkınırcasına yemek yeme) ve ardından gelen kusmaların ön planda olduğu bir yeme bozuklukları tablosudur. Hasta yine zayıf bir beden sahip olmak istediği için anoreksiya nervozadaki gibi yediklerini dışarı atmak, kalori yapıcı etkilerini gidermek için çeşitli yollara başvurur.
Tıkınırcasına yeme örüntüsü bittikten sonra bu durum iğrenme, huzursuz olma duyguları ve kilo alma korkusunu doğurur. Ve akabinde kişi daha çok kusma yoluyla bununla birlikte aşırı egzersiz, müshil ve idrar söktürücü gibi ilaçları kullanma yoluyla yediklerinden kurtulma eğilimi sergiler. Anoreksiyaya nazaran bulumiada kişi biraz daha normal beden ağırlığına sahiptir.
KAYNAKÇA
Davidson, G.C., Neale, J.M. (2004). Anormal Psikolojisi (7.Baskı). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları
Burger, J.M. (2006). Kişilik. Psikoloji Biliminin İnsan Doğasına Dair Söyledikleri. (1. Baskı). İstanbul :Kaknüs Yayınları
Kaplan, H.I., Sadock, B.J. (1998). Birinci Basamak Psikiyatri El Kitabı. (2. Baskı). İstanbul: Turgut Yayıncılık.
Soykan, A. (2001). Psikiyatriye Giriş El Kitabı. (1. Basım). Ankara: Girişim Yayıncılık
Tükel, R. (Ed.). (2000). Anksiyete Bozuklukları. (1. Baskı).Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi
Atkison, R.L., ve ark. (2000). Psikolojiye Giriş. (3. Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi
Cüceloğlu, D. (2007). İnsan ve Davranışı. Psikolojinin Temel Kavramları. (7. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi
3-TIKINIRCASINA YEME BOZUKLUĞU
Tıkınırcasına yeme bozukluğunun tanımlayıcı özelliği kişinin büyük miktarlarda yiyecek tükettiği ve yeme davranışı üzerinde kontrol kaybı hissettiği, tekrarlayan aşırı yeme dönemleriyle karakterizedir. Bulimia nervoza sahibi kişilerden farklı olarak bu kişiler tıkınırcasına yeme nöbetlerinin etkilerini telafi etmek için, kendi kendini kusturma, kusturucu ,ishal yapıcı ,idrar söktürücü ilaç alma veya uzun süreli hiç yemek yememe veya aşırı fiziksel egzersiz gibi telafi edici davranışlara girmezler. Bu nedenle de kiloludurlar.